कृ धातु के रूप – Kra Dhatu Roop In Sanskrit
कृ धातु रूप: गुणों के उत्पादन से। संस्कार ये दोनों ही काम करते हैं। ‘सम्’ उपसर्ग पूर्वक ‘कृ’ धातु से ‘घञ्’ प्रत्यय करने पर ‘संस्कार’ शब्द बनता है। पूर्वाचार्यों ने संस्कार हैं।
कृ (= करना) – Kra (= Karana)
लट् लकार (वर्तमानकाल) – Lat Lakar (Present Tense)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | करोति | कुरुतः | कुर्वन्ति |
| मध्यम पुरुष | करोषि | कुरुथः | कुरुथ |
| उत्तम पुरुष | करोमि | कुर्वः | कुर्मः |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | कुरुते। | कुर्वाते | कुर्वाते |
| मध्यम पुरुष | कुरुषे | कुर्वाथे | कुरुवहे |
| उत्तम पुरुष | कुर्वहे | कुरुमहे, कुर्महे | कुर्वते कुरुध्ये |
लृट् लकार (सामान्य भविष्यत्काल) – Lrit Lakar (Normal Future Tense)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | करिष्यति | करिष्यतः | करिष्यन्ति |
| मध्यम पुरुष | करिष्यसि | करिष्यथः | करिष्यथ |
| उत्तम पुरुष | करिष्यामि | करिष्यावः | करिष्यामः |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | करिष्यते | करिष्येते | करिष्यन्ते |
| मध्यम पुरुष | करिष्यसे | करिष्येथे | करिष्यध्वे |
| उत्तम पुरुष | करिष्ये | करिष्यावहे | करिष्यामहे |
लङ् लकार (हतुहेतुमद्भविष्यत्काल) – Lud Lakar (Help Past Tense)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | अकरिष्यत् | अकरिष्यताम् | अकरिष्यन् |
| मध्यम पुरुष | अकरिष्यः | अकरिष्यतम् | अकरिष्यत |
| उत्तम पुरुष | अकरिष्यम् | अकरिष्याव | अकरिष्याम |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | अकरिष्यत | अकरिष्येताम् | अकरिष्यन्त |
| मध्यम पुरुष | अकरिष्यथाः | अकरिष्येथाम् | अकरिष्यध्वम् |
| उत्तम पुरुष | अकरिष्ये | अकरिष्यावहि | अकरिष्यामहि |
लङ् लकार (अनद्यतन भूतकाल) – Lad Lakar Anadhatan (Past Tense)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | अकरोत् | अकुर्वन् | अकुरुताम् |
| मध्यम पुरुष | अकरोः | अकुरुत | अकुरुतम् |
| उत्तम पुरुष | अकरवम् | अकुर्म | अकुर्व |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | अकुरुत | अकुर्वत | अकुर्वाताम् |
| मध्यम पुरुष | अकुरुथाः | अकुरुध्वम् | अकुर्वाथाम् |
| उत्तम पुरुष | अकुर्वि | अकुर्महि | अकुर्वहि |
लोट् लकार (आदेशवाचक) – Lot Lakar (Commander)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | करोतु | कुरुताम् | कुर्वन्तु |
| मध्यम पुरुष | कुरु | कुरुतम् | कुरुत |
| उत्तम पुरुष | करवाणि | करवाव | करवाम |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | कुरुताम् | कुर्वाताम् | कुर्वताम् |
| मध्यम पुरुष | कुरुष्व | कुर्वाथाम् | कुरुध्वम् |
| उत्तम पुरुष | करवै | करवावहै | करवामहै |
विधिलिङ् लकार (अनुज्ञावाचक) – Vidhilid Lakar (License)
परस्मैपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | कुर्यात् | कुर्युः | कुर्याताम् |
| मध्यम पुरुष | कुर्याः | कुर्यात | कुर्यातम् |
| उत्तम पुरुष | कुर्याम् | कुर्याम | कुर्याव |
आत्मनेपद
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
| प्रथम पुरुष | कुर्वीत | कुर्वीरन् | कुर्वीयाताम् |
| मध्यम पुरुष | कुर्वीथाः | कुर्वीध्वम् | कुर्वीयाथाम् |
| उत्तम पुरुष | कुर्वीय | कुर्वीमहि | कुर्वीवहि |